فهرس المصادر والمراجع
أولاً: القرآن الکريم .
کتب التفسير وعلوم القرآن:
1-أحکام القران للجصاص أحمد بن علي أبو بکر الرازي الجصاص الحنفي (المتوفى: 370هـ) المحقق: محمد صادق القمحاوي - عضو لجنة مراجعة المصاحف بالأزهر الشريف الناشر: دار إحياء التراث العربي - بيروت، تاريخ الطبع: 1405 هـ.
2- جامع البيان فى تأويل آي القرآن محمد بن جرير بن يزيد بن کثير أبو جعفر الطبري (المتوفى: 310هـ) تحقيق: الدکتور عبد الله بن عبد المحسن الترکي بالتعاون مع مرکز البحوث والدراسات الإسلامية، الدکتور عبد السند حسن يمامة، الناشر: دار هجر للطباعة والنشر والتوزيع والإعلان،الطبعة: الأولى، 1422هـ - 2001م.
3-الجامع لأحکام القرآن لأبى عبد الله محمد بن أحمد بن أبي بکر بن فرح الأنصاري الخزرجي شمس الدين القرطبي (المتوفى: 671هـ)، تحقيق: أحمد البردوني وإبراهيم أطفيش،، الناشر: دار الکتب المصرية - القاهرة، ط 2، 1384هـ - 1964م.
4-مفاتيح الغيب أبو عبد الله محمد بن عمر بن الحسن بن الحسين التيمي الرازي الملقب بفخر الدين الرازي خطيب الري (المتوفى: 606هـ)، الناشر: دار إحياء التراث العربي - بيروت، الطبعة: الثالثة - 1420هـ.
5-الوسيط في تفسير القرآن المجيد أبو الحسن علي بن أحمد بن محمد بن علي الواحدي، النيسابوري، الشافعي (المتوفى: 468هـ)، تحقيق وتعليق: الشيخ عادل أحمد عبد الموجود، الشيخ علي محمد معوض، الدکتور أحمد محمد صيرة، الدکتور أحمد عبد الغني الجمل، الدکتور عبد الرحمن عويس قدمه وقرظه: الأستاذ الدکتور عبد الحي الفرماوي، الناشر: دار الکتب العلمية، بيروت - لبنان، الطبعة: الأولى، 1415هـ - 1994م.
کتب الحديث وعلومه:
1- إرشاد الساري لشرح صحيح البخاري أحمد بن محمد بن أبى بکر بن عبد الملک القسطلاني القتيبي المصري، أبو العباس، شهاب الدين (المتوفى: 923هـ) الناشر: المطبعة الکبرى الأميرية، مصر، الطبعة: السابعة، 1323ه.
2- جامع العلوم والحکم فى شرح خمسينحديثا من جوامع الکلم لابن رجب الحنبلى المتوفى 795هـ، تحقيق: شعيب الأرناؤوط، إبراهيم ناجس، الناشر: مؤسسة الرسالة: بيروت،ط:السابعة 1422ﻫ=2001م.
3-الجامع الصحيح سنن الترمذي محمد بن عيسى أبو عيسى الترمذي السلمي، تحقيق: أحمد محمد شاکر وآخرون، الناشر: ط:مصطفى البابى: مصر، ط 2 1395ﻫ-1975م.
4-الجامع الصحيح المختصر لمحمد بن إسماعيل أبو عبدالله البخاري الجعفي تحقيق: د. مصطفى ديب البغا,الناشر: دار ابن کثير، اليمامة - بيروت الطبعة الثالثة، 1407ﻫ - 1987م.
5-الجامع الصحيح المسمى صحيح مسلم أبو الحسين مسلم بن الحجاج بن مسلم القشيري النيسابوري الناشر: دار الجيل بيروت + دار الأفاق الجديدةـ بيروت,بدون طبعة وبدون تاريخ.
6-الأموال لابن زنجويه أبو أحمد حميد بن مخلد بن قتيبة بن عبد الله الخرساني المعروف بابن زنجويه (المتوفى: 251هـ) تحقيق الدکتور: شاکر ذيب فياض الناشر: مرکز الملک فيصل للبحوث والدراسات الإسلامية، السعودية الطبعة: الأولى، 1406 هـ - 1986م.
7-سنن أبي سليمان بن الأشعث السجستاني الناشر: دار الکتاب العربي ـ بيروت بدون طبعة وبدون تاريخ.
8-سنن البيهقي الکبرى لأ حمد بن الحسين بن علي بن موسى أبى بکر البيهقي، تحقيق: محمد عبد القادر عطا,الناشر: مکتبة دار الکتب العلمية - بيروت الطبعة: الثالثة، 1424هـ - 2003م.
9-سنن الدار قطني، لأبي الحسن علي بن عمر بن أحمد بن مهدي بن مسعود بن النعمان بن دينار البغدادي الدار قطني (المتوفى: 385هـ)، حققه وضبط نصه وعلق عليه: شعيب الارنؤوط، حسن عبد المنعم شلبي، عبد اللطيف حرز الله، أحمد برهوم, الناشر: مؤسسة الرسالة، بيروت - لبنان، الطبعة: الأولى، 1424هـ - 2004م.
10-السنن الصغرى أحمد بن الحسين بن علي البيهقي أبو بکر المتوفى سنة 458ﻫ، تحقيق د. محمد ضياء الرحمن الأعظمي,ط: مکتبة الدار المدينة المنورة بدون طبعة 1410 ﻫ-1989م.
11-السنن الکبرى أبو عبد الرحمن أحمد بن شعيب بن علي الخراساني، النسائي (المتوفى: 303هـ) حققه وخرج أحاديثه: حسن عبد المنعم شلبي أشرف عليه: شعيب الأرناؤوط قدم له: عبد الله بن عبد المحسن الترکي الناشر: مؤسسة الرسالة - بيروت الطبعة: الأولى، 1421 هـ - 2001 م.
12-سنن سعيد بن منصور، لأبي عثمان سعيد بن منصور بن شعبة الخراساني الجوزجاني (المتوفى: 227هـ)، المحقق: حبيب الرحمن الأعظمي، الناشر: الدار السلفية - الهند، الطبعة: الأولى، 1403هـ -1982م.
13-شرح سنن النسائي المسمى «ذخيرة العقبى في شرح المجتبى». المؤلف: محمد بن علي بن آدم بن موسى الإثيوبي الوَلَّوِي الناشر: دار المعراج الدولية للنشر [جـ 1 - 5] دار آل بروم للنشر والتوزيع [جـ 6 - 40] الطبعة: الأولى جـ (1 - 5) / 1416 هـ - 1996 م جـ (6 - 7) / 1419 هـ - 1999 م جـ (8 - 9) / 1420 هـ - 1999 م جـ (10 - 12) / 1419 هـ - 2000 م جـ (13 - 40) / 1424هـ - 2003 م.
14-عمدة القارئ شرح صحيح البخارى أبو محمد محمود بن أحمد بن موسى بن أحمد بن حسين الغيتابى الحنفى بدر الدين العينى (المتوفى: 855هـ)، الناشر: دار إحياء التراث العربي - بيروت،(د.ت).
15-فتح الباري شرح صحيح البخاري أبو الفضل أحمد بن علي بن محمد بن أحمد بن حجر العسقلاني (المتوفى: 852هـ)، الناشر: دار المعرفة - بيروت، 1379ه.
16-کنز العمال في سنن الأقوال والأفعال علاء الدين علي بن حسام الدين بن قاضي خان القادري الشاذلي الهندي البرهانفوري ثم المدني فالمکي الشهير بالمتقي الهندي (المتوفى: 975هـ) المحقق: بکري حياني - صفوة السقا الناشر: مؤسسة الرسالة الطبعة: الطبعة الخامسة، 1401هـ/1981م.
17-مَجْمَعُ الزَّوَائِدِ وَمَنْبَعُ الفَوَائِدِ، لأبي الحسن نور الدين علي بن أبي بکر بن سليمان الهيثمي (المتوفى: 807هـ)، حَقَّقَهُ وَخَرَّجَ أَحَادِيثَهُ: حسين سليم أسد الدّاراني, الناشر: دَارُ المَأْمُون لِلتُّرَاثِ.
18-مرقاة المفاتيح شرح مشکاة المصابيح علي بن (سلطان) محمد، أبو الحسن نور الدين الملا الهروي القاري (المتوفى: 1014هـ)،، الناشر: دار الفکر، بيروت - لبنان الطبعة: الأولى، 1422هـ - 2002م.
19-المستدرک على الصحيحين، لأبي عبد الله الحاکم محمد بن عبد الله بن محمد بن حمدويه بن نُعيم بن الحکم الضبي الطهماني النيسابوري المعروف بابن البيع (المتوفى: 405هـ)، تحقيق: مصطفى عبد القادر عطا، الناشر: دار الکتب العلمية - بيروت، الطبعة: الأولى، 1411 - 1990م.
20-مسند أبي يعلى أبو يعلى أحمد بن علي بن المثُنى بن يحيى بن عيسى بن هلال التميمي، الموصلي (المتوفى: 307هـ) المحقق: حسين سليم أسد الناشر: دار المأمون للتراث - دمشق الطبعة: الأولى، 1404ه- 1984م.
21-المصنف أبو بکر عبد الرزاق بن همام بن نافع الحميري اليماني الصنعاني (المتوفى: 211هـ) المحقق: حبيب الرحمن الأعظمي الناشر: المجلس العلمي- الهند الطبعة: الثانية، 1403ه.
22-مسند الإمام أحمد بن حنبل أبو عبد الله أحمد بن محمد بن حنبل بن هلال بن أسد الشيباني (المتوفى: 241هـ) المحقق: شعيب الأرنؤوط - عادل مرشد، وآخرون إشراف: د عبد الله بن عبد المحسن الترکي الناشر: مؤسسة الرسالة الطبعة: الأولى، 1421هـ - 2001م.
23-المصنف في الأحاديث والآثار أبو بکر بن أبي شيبة، عبد الله بن محمد بن إبراهيم بن عثمان بن خواستي العبسي (المتوفى: 235هـ)، المحقق: کمال يوسف الحوت الناشر: مکتبة الرشد - الرياض.
24-معالم السنن، وهو شرح سنن أبي داود أبو سليمان حمد بن محمد بن إبراهيم بن الخطاب البستي المعروف بالخطابي (المتوفى: 388هـ) الناشر: المطبعة العلمية - حلب الطبعة: الأولى 1351هـ - 1932م.
25-المقاصد الحسنة في بيان کثير من الأحاديث المشتهرة على الألسنة، شمس الدين أبو الخير محمد بن عبد الرحمن بن محمد السخاوي (المتوفى: 902هـ)، تحقيق: محمد عثمان الخشت، الناشر: دار الکتاب العربي -بيروت، الطبعة: الأولى، 1405هـ - 1985م.
26-المنهاج شرح صحيح مسلم بن الحجاج أبو زکريا يحيى بن شرف بن مري النووي,الناشر: دار إحياء التراث العربي - بيروت, الطبعة: الثانية 1392ﻫ.
27-نيل الأوطار للشوکانى، تحقيق: عصام الدين الصبابطي، الناشر: دار الحديث، مصر، الطبعة: الأولى، 1413هـ - 1993م.
کتب القواعد الفقهية
الفروق = أنوار البروق في أنواء الفروق أبو العباس شهاب الدين أحمد بن إدريس بن عبد الرحمن المالکي الشهير بالقرافي (المتوفى: 684هـ)، الناشر: عالم الکتب، الطبعة: بدون طبعة وبدون تاريخ.
کتب الفقه المذهبى
أولا: کتب الفقه الحنفى:
1-الاختيار لتعليل المختار عبد الله بن محمود بن مودود الموصلي الحنفي تحقيق: عبد اللطيف محمد عبد الرحمن الناشر: دار الکتب العلمية: بيروت، الطبعة: الثالثة، 1426هـ.
2-بدائع الصنائع فى ترتيب الشرائع للعلامة علاء الدين أبى بکر مسعود الکاسانى الحنفى المتوفى 587هـ، الناشر: دار الکتب العلمية:بيروت: لبنان، الطبعة:الثانية، 1406ﻫ-1986م.
3-البحر الرائق شرح کنز الدقائق زين الدين بن إبراهيم بن محمد، المعروف بابن نجيم المصري (المتوفى: 970هـ) وفي آخره: تکملة البحر الرائق لمحمد بن حسين بن علي الطوري الحنفي القادري (ت بعد 1138 هـ). وبالحاشية: منحة الخالق لابن عابدين الناشر: دار الکتاب الإسلامي الطبعة: الثانية - بدون تاريخ.
4-تبيين الحقائق شرح کنز الدقائق وحاشية الشِّلْبِيِّ عثمان بن علي، فخر الدين الزيلعي الحنفي (المتوفى: 743 هـ)، الناشر: المطبعة الکبرى الأميرية - بولاق، القاهرة، الطبعة: الأولى، 1313هـ.
5-الخراج أبو يوسف يعقوب بن إبراهيم بن حبيب بن سعد بن حبتة الأنصاري (المتوفى: 182هـ) تحقيق: طه عبد الرءوف سعد، سعد حسن محمد، الناشر: المکتبة الأزهرية للتراث: مصر، (د.ط.ت).
6-شرح السير الکبير إملاء محمد بن أحمد السرخسي محمد بن أحمد بن أبي سهل شمس الأئمة السرخسي (المتوفى: 483هـ) المحقق: محمد حسن محمد إسماعيل الناشر: دار الکتب العلمية بيروت/ الطبعة الأولى سنة 1417هـ.
7-المبسوط محمد بن أحمد بن أبي سهل شمس الأئمة السرخسي (المتوفى: 483هـ) الناشر: دار المعرفة - بيروت الطبعة: بدون طبعة تاريخ النشر: 1414هـ - 1993م.
8-الهداية في شرح بداية المبتدي علي بن أبي بکر بن عبد الجليل الفرغاني المرغيناني، أبو الحسن برهان الدين (المتوفى: 593هـ) المحقق: طلال يوسف، الناشر: دار احياء التراث العربي - بيروت - لبنان.
ثانيًا:کتب الفقه المالکى:
1-بداية المجتهد ونهاية المقتصد أبو الوليد محمد بن أحمد بن محمد بن أحمد بن رشد القرطبي الشهير بابن رشد الحفيد (المتوفى: 595هـ) الناشر: دار الحديث - القاهرة الطبعة: بدون طبعة تاريخ النشر: 1425هـ - 2004م.
2-حاشية الدسوقي على الشرح الکبير محمد بن أحمد بن عرفة الدسوقي المالکي (المتوفى: 1230هـ) الناشر: دار الفکر الطبعة: بدون طبعة وبدون تاريخ.
3-شرح التلقين أبو عبد الله محمد بن علي بن عمر التَّمِيمي المازري المالکي (المتوفى: 536هـ) سماحة الشيخ محمَّد المختار السّلامي الناشر: دار الغرب الإِسلامي الطبعة الأولى، 2008م.
ثالثًا: کتب الفقه الشافعى:
1-الحاوى الکبير للماوردى، تحقيق: الشيخ علي محمد معوض - الشيخ عادل أحمد عبد الموجود الناشر: دار الکتب العلمية، بيروت - لبنان،الطبعة: الأولى، 1419هـ -1999م.
2-فتح العزيز بشرح الوجيز = الشرح الکبير [وهو شرح لکتاب الوجيز في الفقه الشافعي لأبي حامد الغزالي (المتوفى: 505 هـ)] المؤلف: عبد الکريم بن محمد الرافعي القزويني (المتوفى: 623هـ)، الناشر: دار الفکر.
3-مغني المحتاج إلي معرفة معاني ألفاظ المنهـاج، لشمس الدين محمد بن أحمد الخطيب الشربيني الشافعي (1/107-108)، ط: دار الکتب العلمية، الطبعة: الأولي، 1415ه-1994م.
رابعًأ:کتب الفقه الحنبلي:
1-حاشية الروض المربع شرح زاد المستقنع عبد الرحمن بن محمد بن قاسم العاصمي الحنبلي النجدي (المتوفى: 1392هـ) الناشر: (بدون ناشر) الطبعة: الأولى - 1397هـ.
2-الکافي في فقه الإمام أحمد: أبو محمد موفق الدين عبد الله بن أحمد بن محمد بن قدامة المقدسي ثم الدمشقي الحنبلي، الشهير بابن قدامة المقدسي (المتوفى: 620هـ) الناشر: دار الکتب العلمية الطبعة: الأولى، 1414هـ - 1994م.
3-کشاف القناع عن متن الإقناع منصور بن يونس بن صلاح الدين ابن حسن بن إدريس البهوتى الحنبلى (المتوفى: 1051هـ) الناشر: دار الکتب العلمية: بيروت(د.ط.ت).
4-المغني لابن قدامة أبو محمد موفق الدين عبد الله بن أحمد بن محمد بن قدامة المقدسي ثم الدمشقي الحنبلي، الشهير بابن قدامة المقدسي (المتوفى: 620هـ) الناشر: مکتبة القاهرة الطبعة: بدون طبعة تاريخ النشر: 1388هـ - 1968م.
خامسًا: کتب الفقه الظاهري:
-المحلى للإمام أبى محمد على بن أحمد بن سعيد بن حزم الناشر: دار الفکر بيروت: لبنان بدون طبعة و تاريخ.
کتب اللغة والمعاجم:
التعريفات علي بن محمد بن علي الجرجاني، تحقيق: إبراهيم الإبياري،، ط: دار الکتاب العربي - بيروت، الطبعة الأولى، 1405ﻫ.
کتب التاريخ والتراجم:
1-الاستيعاب فى معرفة الأصحاب أبو عمر يوسف بن عبد الله بن محمد بن عبد البر بن عاصم النمري القرطبي (المتوفى: 463هـ). تحقيق: علي محمد البجاوي الناشر: دار الجيل، بيروت الطبعة: الأولى، 1412هـ - 1992م.
2-تاريخ دمشق لابن عساکر،تحقيق: عمرو العمروى،الناشر: دار الفکر: دمشق(د.ط) 1415هـ -1995م.
3-الإکمال في رفع الارتياب عن المؤتلف والمختلف في الأسماء والکنى والأنساب سعد الملک، أبو نصر علي بن هبة الله بن جعفر بن ماکولا (المتوفى: 475هـ)، الناشر: دار الکتب العلمية -بيروت-لبنان، الطبعة: الطبعة الأولى 1411هـ-1990م.
4-البداية والنهاية أبو الفداء إسماعيل بن عمر بن کثير القرشي البصري ثم الدمشقي (المتوفى: 774هـ) المحقق: علي شيري، الناشر: دار إحياء التراث العربي: بيروت، الطبعة: الأولى 1408هـ -1988م.
5-تاريخ الرسل والملوک محمد بن جرير بن يزيد بن کثير بن غالب الآملي، أبو جعفر الطبري (المتوفى: 310هـ)، الناشر: دار التراث بيروت، ط: الثانية: 1387ه ـ
6-تهذيب التهذيب أبو الفضل أحمد بن علي بن محمد بن أحمد بن حجر العسقلاني، الناشر: دار الفکر:بيروت الطبعة الأولى 1404هـ.
7-دولة الإسلام في الأندلس محمد عبد الله عنان المؤرخ المصري (المتوفى: 1406هـ) الناشر: مکتبة الخانجي، القاهرة الطبعة: الرابعة، 1417هـ - 1997م.
8-سمط النجوم العوالي في أنباء الأوائل والتوالي عبد الملک بن حسين بن عبد الملک العصامي المکي (المتوفى: 1111هـ) عادل أحمد عبد الموجود- علي محمد معوض،الناشر: دار الکتب العلمية - بيروت، ط: الأولى، 1419هـ - 1998م.
9-الکاشف فى معرفة من له رواية فى الکتب الستة شمس الدين أبو عبد الله محمد بن أحمد بن عثمان بن قَايْماز الذهبي (المتوفى: 748هـ)، الناشر: دار القبلة للثقافة الإسلامية: جدة، ط الأولى 1413ﻫ=1992م.
10-لسان الميزان: أبو الفضل أحمد بن علي بن محمد بن أحمد بن حجر العسقلاني (المتوفى: 852هـ) المحقق: دائرة المعرف النظامية - الهند، الناشر: مؤسسة الأعلمي للمطبوعات بيروت، الطبعة الثالثة1406ﻫ=1986م.
11-الوافى بالوفيات صلاح الدين خليل بن أيبک بن عبد الله الصفدي (المتوفى: 764هـ)، تحقيق: أحمد الأرناؤوط وترکي مصطفى الناشر: دار إحياء التراث - بيروت، عام النشر:1420هـ- 2000م.
مراجع حديثة:
1-آثار الحرب في الفقه الإسلامى د. وهبه الزحيلى ص141، ط: دار الفکر: دمشق، ط:الثالثة، 1419ه-1998م.
2-حضارة العرب غوستاف لوبون، ترجمة عادل زعيتر، الناشر: مؤسسة هنداوى للتعليم والثقافة: مصر.
3-حقوق الانسان محور مقاصد الشريعة د، محمد الزحيلى، الناشر: وزارة الأوقاف والشؤون الإسلامية: الدوحة، ط: الأولى:1423ه-2002م.
4-العلاقات الدولية في الاسلام للشيخ محمد أبو زهرة، الناشر: دار الفکر العربى: القاهره،1415ه-1995م.
5-نظرات في الاسلام محمد عبد الله دراز بدون طبعة، 1392هـ-1972م.
r
Index of sources and references
First: the Holy Qur'an.
Books of interpretation and science of the Qur'an:
1-'ahkam alquran liljasas a hamd bin eali 'abu bakr alraazi aljasas alhanafiu (almutawafaa: 370AH) almuhaqaqi: muhamad sadiq alqamhawi - eudw lajnat murajaeat almasahif bial'azhar alsharif alnaashir: dar 'iihya' alturath alearabii - bayrut, tarikh altabei: 1405 AH.
2- jamie albayan faa tawil ay alquran muhamad bin jarir bin yazid bin kathir 'abu jaefar
altabari (almutawafaa: 310AH) tahqiqu: alduktur eabd allah bin eabd almuhsin alturki bialtaeawun mae markaz albuhuth waldirasat al'iislamiat , alduktur eabd alsand hasan yamamat , alnaashir: dar hajr liltibaeat walnashr waltawzie wal'iielan ,altabeati: al'uwlaa, 1422 AH- 2001AD
3-aljamie li'ahkam alquran li'abaa eabd allah muhamad bin 'ahmad bin 'abi bakr bin farah al'ansarii alkhazrajii shams aldiyn alqurtubii (almutawafaa : 671AH), , tahqiqu: 'ahmad albarduni wa'iibrahim 'atfish,, alnaashir: dar alkutub almisriat - alqahirati, t 2, 1384AH - 1964 AD
4-mafatih alghayb 'abu eabd allah muhamad bin eumar bin alhasan bin alhusayn altaymi alraazi almulaqab bifakhr aldiyn alraazii khatib alrayi (almutawafaa: 606hi) , alnaashir: dar 'iihya' alturath alearabii - bayrut, altabeatu: althaalithat - 1420 AH.
5-alwsit fi tafsir alquran almajid 'abu alhasan eali bin 'ahmad bin muhamad bin eali alwahidi, alnnysaburi, alshaafieii (almutawafaa: 468AH), tahqiq wataeliqi: alshaykh eadil 'ahmad eabd almawjud, alshaykh eali muhamad mueawad, alduktur 'ahmad muhamad sirata, alduktur 'ahmad eabd alghani aljuml, alduktur eabd alrahman euays qadamah waqarzahu: al'ustadh alduktur eabd alhay alfarmawi, alnaashir:dar alkutub aleilmiati, bayrut-lubnan, altabeata: al'uwlaa, 1415AH- 1994AD.
Hadith books and its sciences:
1- 'iirshad alsaari lisharh sahih albukharii 'ahmad bin muhamad bin 'abaa bikr bin eabd almalik alqistalanii alqutaybii almisrii, 'abu aleabaas, shihab aldiyn (almutawafaa: 923AH) alnaashir: almatbaeat alkubraa al'amiriati, masr, altabeati: alsaabieati, 1323AH
2- jamie aleulum walhukm faa sharh khamsaynhadithan min jawamie alkalim liaibn rajab alhunbulaa almutawafaa 795AH , tahqiqu: shueayb al'arnawuwt , 'iibrahim najis, alnaashir: muasasat alrisalati: bayrut ,t :alsaabieat 1422AH=2001AD.
3-aljamie alsahih sunan altirmidhii muhamad bin eisaa 'abu eisaa altirmidhiu alsilamiu , tahqiq : 'ahmad muhamad shakir wakhrun,alnaashar: ta:mustafaa albabaa :msar,t 2 1395AH-1975AD
4-aljamie alsahih almukhtasar limuhamad bin 'iismaeil 'abu eabdallah albukhari aljuefi tahqiq : du. mustafaa dib albugha,alnaashir: dar aibn kathir , alyamamat - bayrut altabeat althaalithat , 1407AH – 1987AD
5-aljamie alsahih almusamaa sahih muslim 'abu alhusayn muslim bin alhajaaj bin muslim alqushayri alnnysaburiu alnaashir: dar aljil bayrut + dar al'afaq aljadidat bayrut,bdun tabeatan wabidun tarikhi.
6-al'amwal liabn zanjawiah 'abu 'ahmad humayd bin mukhalad bn qutaybat bin eabd allah alkharsanii almaeruf biabn zanjawayah (almutawafaa: 251AH) tahqiq aldukturu: shakir dhib fayaad alnaashir: markaz almalik faysal lilbuhuth waldirasat al'iislamiati, alsaeudiat altabeati: al'uwlaa, 1406 AH - 1986 AD
7-sunan 'abi sulayman bin al'asheath alsajistaniu alnaashir: dar alkitaab alearabii bayrut bidun tabeat wabidun tarikh
8-sunin albayhaqi alkubraa lia hamd bin alhusayn bin eali bin musaa 'abaa bakr albayhaqi, tahqiq : muhamad eabd alqadir eata,alnaashar: maktabat dar alkutub aleilmiat - bayrut altabeatu: althaalithata, 1424 AH - 2003 AD
9-sunan aldaar qatni, li'abi alhasan eali bin eumar bin 'ahmad bin mahdiin bin maseud bin alnueman bin dinar albaghdadi aldaar qutni (almutawafaa: 385AH), haqaqah wadabt nasih waealaq ealayhi: shueayb alarnuuwta, hasan eabd almuneim shalabi, eabd allatif haraz allah, 'ahmad barhum, alnaashir: muasasat alrisalati, bayrut - lubnan, altabeata: al'uwlaa, 1424AH - 2004AD
10-alsunun alsughraa 'ahmad bin alhusayn bin ealiin albayhaqi 'abu bakr almutawafaa sanat 458AH, tahqiq du. muhamad dia' alrahman al'aezamiu,ti: maktabat aldaar almadinat almunawarat bidun tabeat 1410 AH-1989AD.
11-alsunun alkubraa 'abu eabd alrahman 'ahmad bin shueayb bin eali alkharasani, alnasayiyu (almutawafaa: 303AH) haqaqah wakharaj 'ahadithahu: hasan eabd almuneim shalabi 'ashraf ealayhi: shueayb al'arnawuwt qadim lah: eabd allah bin eabd almuhsin alturki alnaashir: muasasat alrisalat - bayrut altabeata: al'uwlaa, 1421 AH- 2001 AD.
12-snan saeid bin mansurin, li'abi euthman saeid bin mansur bin shuebat alkhirasanii aljuzjaniu (almutawafaa: 227AH), almuhaqiqi: habib alrahman al'aezamiu, alnaashir: aldaar alsalafiat - alhinda, altabeatu: al'uwlaa, 1403AH -1982AD.
13-sharh sunan alnisayiyi almusamaa <>. almualafi: muhamad bin ealiin bin adam bin musaa al'iithyubii alwallawi (19/100-101) alnaashir: dar almieraj alduwliat lilnashr [j 1 - 5] dar al brum lilnashr waltawzie [ja 6 - 40] altabeatu: al'uwlaa ja (1 - 5) / 1416 AH - 1996 m ja (6 - 7) / 1419 hi - 1999 m ja (8 - 9) / 1420 AH - 1999 m ja (10 - 12) / 1419 AH - 2000 m ja (13 - 40) / 1424 AH - 2003 AD.
14-eumdat alqari sharh sahih albukharaa 'abu muhamad mahmud bin 'ahmad bin musaa bin 'ahmad bin husayn alghitabaa alhanfaa badr aldiyn aleaynaa (almutawafaa: 855AH) , alnaashir: dar 'iihya' alturath alearabii - bayrut,(di.t).
15-fath albari sharh sahih albukharii 'abu alfadl 'ahmad bin ealiin bin muhamad bin 'ahmad bin hajar aleasqalanii (almutawafaa : 852AH) , alnaashir: dar almaerifat - bayrut, 1379AH
16-kinz aleumaal fi sunan al'aqwal wal'afeal eala' aldiyn eali bin husam aldiyn abn qadi khan alqadirii alshaadhlii alhindii alburhanfurii thuma almadaniu falmakiyu alshahir bialmutaqi alhindii (almutawafaa: 975AH) almuhaqiqi: bikri hayani - safwat alsaqaa alnaashir: muasasat alrisalat altabeata: altabeat alkhamisati, 1401AH/1981AD
17-majmae alzzawayid wamanbae alfawayidi, li'abi alhasan nur aldiyn eali bin 'abi bakr bin sulayman alhaythamii (almutawafaa: 807AH), haqqaqah wakharraj 'ahadithahu: husayn salim 'asad alddarany, alnaashir: dar almamun liltturath
18-marqaat almafatih sharh mishkaat almasabiheali bin (sultan) muhamad, 'abu alhasan nur aldiyn almula alharawiu alqariyi (almutawafaa: 1014h), , alnaashir: dar alfikri, bayrut - lubnan altabeata: al'uwlaa, 1422h - 2002m.
19-alimustadrak ealaa alsahihayni, li'abi eabd allah alhakim muhamad bin eabd allah bin muhamad bin hamduih bin nueym bin alhakam aldabiu altahmaniu alnaysaburiu almaeruf biaibn albaye (almutawafaa: 405hi), tahqiqu: mustafaa eabd alqadir eata, alnaashir: dar alkutub aleilmiat - bayrut, altabeatu: al'uwlaa, 1411 - 1990m.
20-msanad 'abi yaelaa 'abu yaelaa 'ahmad bin eali bin almthuna bin yahyaa bin eisaa bin hilal altamimi, almusili (almutawafaa: 307hi) almuhaqiqi: husayn salim 'asad alnaashir: dar almamun lilturath - dimashq altabeatu: al'uwlaa، 1404 - 1984
21-almusanaf 'abu bakr eabd alrazaaq bin humam bin nafie alhimyri alyamani alsaneani (almutawafaa: 211hi) almuhaqiqi: habib alrahman al'aezamiu alnaashir: almajlis alealamia- alhind altabeata: althaaniatu, 1403h.
22-msnid al'iimam 'ahmad bin hanbal 'abu eabd allh 'ahmad bin muhamad bin hanbal bin hilal bin 'asad alshaybani (almutawafaa: 241hi) almuhaqiqi: shueayb al'arnawuwt - eadil murshid, wakhrun 'iishrafi: d eabd allah bin eabd almuhsin alturki alnaashir: muasasat alrisalat altabeatu: al'uwlaa, 1421 hi - 2001 m
23-almusanaf fi al'ahadith walathar 'abu bakr bin 'abi shibati, eabd allh bin muhamad bin 'iibrahim bin euthman bin khawasati aleabsi (almutawafaa: 235hi), almuhaqiqi: kamal yusif alhut alnaashir: maktabat alrushd - alriyad.
24-maealim alsanan, wahu sharh sunan 'abi dawud 'abu sulayman hamd bin muhamad bin 'iibrahim bin alkhataab albastii almaeruf bialkhatabii (almutawafaa: 388hi) alnaashir: almatbaeat aleilmiat - halab altabeati: al'uwlaa 1351hi - 1932m
25-almaqasid alhasanat fi bayan kathir min al'ahadith almushtahirat ealaa al'alsinati, shams aldiyn 'abu alkhayr muhamad bin eabd alrahman bin muhamad alsakhawi (almutawafaa: 902hi),tahqiqu: muhamad euthman alkhushtu, alnaashir: dar alkitaab alearabii -birut, altabeatu: al'uwlaa, 1405 hi - 1985m.
26-alminhaj sharh sahih muslim bin alhajaaj 'abu zakariaa yahyaa bin sharaf bin miri alnuwawi,alnaashir: dar 'iihya' alturath alearabii - bayrut, altabeat :althaaniat 1392h.
27-nil al'awtar lilshuwkanaa , tahqiqu: eisam aldiyn alsababiti, alnaashir: dar alhadithi, masr, altabeata: al'uwlaa, 1413h - 1993m.
Jurisprudential rules books
alfuruq = 'anwar alburuq fi 'anwa' alfuruq 'abu aleabaas shihab aldiyn 'ahmad bin 'iidris bin eabd alrahman almaliki alshahir bialqurafi (almutawafaa: 684hi) ,alnaashir: ealim alkutub, altabeati: bidun tabeat wabidun tarikh
Doctrinal Jurisprudence books
First: Hanafi Jurisprudence books
1-alaikhtiar litaelil almukhtar eabd allah bin mahmud bin mawdud almawsili alhanafii tahqiqu: eabd allatif muhamad eabd alrahman alnaashir: dar alkutub aleilmiat : bayrut, altabeatu: althaalithati, 1426h
2-badayie alsanayie faa tartib alsharayie lilealaamat eala' aldiyn 'abaa bikr maseud alkasanaa alhanfaa almutawafaa 587ha, alnaashir: dar alkutub aleilmiati:bayrut :lubnan ,altabeat: althaaniat ,1406h-1986m.
3-albahr alraayiq sharh kanz aldaqayiq zayn aldiyn bin 'iibrahim bin muhamad, almaeruf biaibn najim almisrii (almutawafaa: 970hi) wafi akhirihi: takmilat albahr alraayiq limuhamad bin husayn bin eali altuwrii alhanafii alqadirii (t baed 1138 hi)
wabialhashiati: minhat alkhaliq liabn eabidin alnaashir: dar alkitaab al'iislamii altabeati: althaaniat - bidun tarikh
4-tabiiyn alhaqayiq sharh kanz aldaqayiq wahashiat alshshilbi euthman bin eali , fakhr aldiyn alziylei alhanafii (almutawafaa: 743 hu), alnaashir: almatbaeat alkubraa al'amiriat - bulaq, alqahirat ,altabeata: al'uwlaa, 1313 hu
5-alkharaaj 'abu yusuf yaequb bin 'iibrahim bin habib bin saed bin habtat al'ansariu (almutawafaa : 182hi) tahqiq : tah eabd alra'wf saed , saed hasan muhamad, , alnaashir : almaktabat al'azhariat liltarathi: masr,(du.ti.t).
6-sharah alsayr alkabir 'iimla' muhamad bin 'ahmad alsarukhsii muhamad bin 'ahmad bin 'abi sahl shams al'ayimat alsarukhsii (almutawafaa: 483hi) almuhaqaqa: muhamad hasan muhamad 'iismaeil alnaashir: dar alkutub aleilmiat bayrut/ altabeat al'uwlaa sanat 1417h
7-almabsut muhamad bin 'ahmad bin 'abi sahl shams al'ayimat alsarukhsii (almutawafaa: 483hi) alnaashir: dar almaerifat - bayrut altabeatu: bidun tabeat tarikh alnashr: 1414h - 1993m
8-alhidayat fi sharh bidayat almubtadi eali bin 'abi bakr bin eabd aljalil alfirghanii almarghinani, 'abu alhasan burhan aldiyn (almutawafaa: 593hi) almuhaqaqi: talal yusif, alnaashir: dar ahya' alturath alearabii - bayrut – lubnan
Second: The books of Maliki Jurisprudence
1-bidayat almujtahid wanihayat almuqtasid 'abu alwalid muhamad bin 'ahmad bin muhamad bin 'ahmad bin rushd alqurtubii alshahir biaibn rushd alhafid (almutawafaa: 595AH) alnaashir: dar alhadith - alqahirat altabeatu: bidun tabeat tarikh alnashr: 1425AH - 2004 AD.
2-hashiat aldasuqi ealaa alsharh alkabir muhamad bin 'ahmad bin earafat aldisuqii almalikii (almutawafaa: 1230AH) alnaashir: dar alfikr altabeati: bidun tabeat wabidun tarikhi.
3-sharh altalqin 'abu eabd allh muhamad bin ealii bin eumar alttamimy almazri almaliki (almutawafaa: 536AH) samahat alshaykh mhmmad almukhtar alsslamy alnaashir: dar algharb al'iislamy altabeat al'uwlaa, 2008 AD.
Third: The books of Shafi’i jurisprudence
1-alhawaa alkabir lilmawardaa,tahqiq: alshaykh eali muhamad mueawad - alshaykh eadil 'ahmad eabd almawjudialnaashir: dar alkutub aleilmiati, bayrut - lubnan ,altabeati: al'uwlaa, 1419 AH -1999 AD ,
2-fath aleaziz bisharh alwajiz = alsharh alkabir [whu sharh likitab alwajiz fi alfiqh alshaafieii li'abi hamid alghazalii (almutawafaa: 505 AH) ] almualifi: eabd alkarim bin muhamad alraafieii alqazwini (almutawafaa: 623AH) , alnaashir: dar alfikri.
3-mighni almuhtaj 'iilaya maerifat maeani 'alfaz almunhaaji, lishams aldiyn muhamad bin 'ahmad alkhatib alshirbinii alshaafieii (1/107-108), ta: dar alkutub aleilmiati, altabeati: al'awli, 1415AH-1994AD.
Fourth: Books of Hanbali Jurisprudence
1-hashiat alrawd almurabae sharh zad almustaqnie eabd alrahman bin muhamad bin qasim aleasimii alhanbali alnajdii (almutawafaa: 1392AH) alnaashir: (bdun nashir) altabeata: al'uwlaa - 1397 AH.
2-alkafi fi fiqh al'iimam 'ahmadu: 'abu muhamad muafaq aldiyn eabd allah bin 'ahmad bin muhamad bin qudamat almaqdasii thuma aldimashqiu alhanbaliu, alshahir biaibn qudamat almaqdisii (almutawafaa: 620AH) alnaashir: dar alkutub aleilmiat altabeati: al'uwlaa, 1414 AH - 1994 AD
3-kshaf alqinae ean matn al'iiqnae mansur bin yunis bin salah aldiyn abn hasan bin 'iidris albahutaa alhunbulaa (almutawafaa: 1051AH) alnaashir: dar alkutub aleilmiat : bayrut(du.ti.t)..
4-almughaniy liabn qudamat 'abu muhamad muafaq aldiyn eabd allh bin 'ahmad bin muhamad bin qudamat almaqdisii thuma aldimashqiu alhanbaliu, alshahir biaibn qudamat almaqdisii (almutawafaa: 620AH) alnaashir: maktabat alqahirat altabeati: bidun tabeat tarikh alnashri: 1388AH – 1968AD.
Fifth: Books of al-Zahari jurisprudence
- almuhalaa lil'iimam 'abaa muhamad ealaa bin 'ahmad bin saeid bin hazm alnaashir : dar alfikr bayrut: lubnan bidun tabeat w tarikhin.
kutub allughat walmaeajim
altaerifat eali bin muhamad bin eali aljirjani, tahqiq : 'iibrahim al'iibyari, , ta: dar alkitaab alearabii - bayrut, altabeat al'uwlaa, 1405AH.
kutab altaarikh waltarajim
1-alaistieab faa maerifat al'ashab 'abu eumar yusif bin eabd allh bin muhamad bin eabd albiri bin easim alnamrii alqurtibii (almutawafaa: 463AH). tahqiqu: eali muhamad albijawi alnaashir: dar aljili, bayrut altabeatu: al'uwlaa,1412AH-1992AD
2-tarikh dimashq liabn easakri,tahiqiqi: eamru aleumruaa, alnaashir: dar alfikri: dimashqa(du.ta) 1415AH -1995AD.
3-al'iikmal fi rafe alairtiab ean almutalaf walmukhtalaf fi al'asma' walkunaa wal'ansab saed almalik, 'abu nasr eali bin hibat allah bin jaefar bin makula (almutawafaa: 475AH) , alnaashir: dar alkutub aleilmiat -birut-lubnan, altabeati: altabeat al'uwlaa 1411AH-1990AD.
4-albidayat walnihayat 'abu alfida' 'iismaeil bin eumar bin kathir alqurashii albasriu thuma aldimashqiu (almutawafaa: 774AH) almuhaqiq: eali shiri ,alnaashir: dar 'iihya' alturath alearabii : bayrutu,alitabeata: al'uwlaa 1408, AH -1988 AD.
5-tarikh alrusul walmuluk muhamad bin jarir bin yazid bin kathir bin ghalib alamli, 'abu jaefar altabari (almutawafaa: 310AH) , alnaashir: dar alturath bayrut, ta: althaaniati: 1387 AH
6-tahdhib altahdhib 'abu alfadl 'ahmad bin eali bin muhamad bin 'ahmad bin hajar aleasqalanii , alnaashir: dar alfikiri:birut altabeat al'uwlaa 1404AH.
7-dawlat al'iislam fi al'andalus muhamad eabd allah eanan almuarikh almisrii (almutawafaa: 1406AH)alnaashar: maktabat alkhanji, alqahirat altabeati: alraabieati, 1417 AH - 1997 AD.
8-samit alnujum aleawali fi 'anba' al'awayil waltawali eabd almalik bin husayn bin eabd almalik aleisami almakiyi (almutawafaa: 1111AH) eadil 'ahmad eabd almawjudi- eali muhamad mueawad ,alnaashir: dar alkutub aleilmiat - bayrut, ta: al'uwlaa, 1419 AH - 1998 AD
9-alkashif faa maerifat man lah riwayat faa alkutub alsatatshams aldiyn 'abu eabd allh muhamad bin 'ahmad bin euthman bin qaymaz aldhahabii (almutawafaa: 748AH) , alnaashir: dar alqiblat lilthaqafat al'iislamiat : jidat , t al'uwlaa 1413AH=1992AD.
10-lsan almizan ,'abu alfadl 'ahmad bin eali bin muhamad bin 'ahmad bin hajar aleasqalani (almutawafaa: 852AH) almuhaqiqu: dayirat almaerif alnizamiat - alhinda, alnaashir: muasasat al'aelami lilmatbueat bayrut , altabeat althaalithatu1406AH=1986AD.
11-alwafaa balwafyat salah aldiyn khalil bin 'aybik bin eabd allh alsafadii (almutawafaa: 764AH), tahqiqu: 'ahmad al'arnawuwt waturki mustafaa alnaashir: dar 'iihya' alturath - bayrut, eam alnashri:1420AH- 2000AD
Recent references:
1-athar alharb fi alfiqh al'iislamaa da. wahabih alzuhaylaa sa141, ta: dar alfikri: dimashqa, ta:althaalithati, 1419AH-1998AD.
2-hadarat alearab ghustaf lubun , tarjamat eadil zieitar, alnaashir: muasasat hindawaa liltaelim walthaqafati: misr
3-huquq alansan mihwar maqasid alsharieat du, muhamad alzuhaylaa, alnaashir: wizarat al'awqaf walshuwuwn al'iislamiati: aldawhat , ta: al'uwlaa :1423AH-2002AD
4-alealaqat aldawliat fi alaslamulilshaykh muhamad 'abu zahrata, alnaashir: dar alfikr alearbaa: alqahirah ,1415AH-1995AD.
5-nazarat fi aliasalam muhamad eabd allah diraz bidun tabeat , 1392AH-1972AD.