الأنظمة التحفيزية للمستثمرين الأجانب وفقًا للقانونين المصري والجزائري / The legal regulation of incentive Mechanisms for Foreign Investors in Egyptian and Algerian Legislation

نوع المستند : المقالة الأصلية

المؤلفون

1 قسم الحقوق بكلية الحقوق و العلوم السياسية بجامعة الشهيد حمه لخضر بالوادي -دولة الجزائر

2 معهد أكتوبر العالي للهندسة و التكنولوجيا-مصر

المستخلص

 يعتبر استقطاب الاستثمارات الأجنبية محلا للتنافس والتسابق بين العديد من الدول بالأخص منها دول شمال افريقيا التي تزخر بالثروات وتمتلك مقومات طبيعية جذابة وهائلة يجعلها محط أنظار واهتمام الكثير من رجال الأعمال والمستثمرين واصحاب المشاريع، لذا تم تركيز دراستنا على أهم هذه الدول في شمال افريقيا ألا وهي الجزائر ومصر نظرًا لأن كلًا الدولتان تسعى جاهدة لدعم نموها الاقتصادي والوصول للتنمية المستدامة وفي سبيل تحقيق أهدافها المنشودة تطلب الأمر ضرورة توفير بيئة قانونية مناسبة تتلاءم وتحفيز المستثمرين الأجانب كما تمنحهم الامتيازات والحوافز الداعمة لهم ، وهنا وقفنا على آخر اصدار لقانون الاستثمار الجزائري المعمول به حاليا تحت رقم 22/18 و المراسيم المنظمة له وكذا تعديل قانون الاستثمار المصري تحت رقم141 لسنة 2019 واللوائح التنفيذية الخاصة به، كي نقيم فعالية هاته النصوص القانونية من خلال التسهيلات الادارية والحوافز الضريبية والجمركية الممنوحة وبالتالي معرفة الأنظمة التحفيزية المعمول بها و معرفة ما إذا كانت حقيقة تقدم قيمة مضافة للعملية الاستثمارية بالنظر لحجم الاستثمارات الموجودة واقعيا.
 
Attracting foreign investments is a subject of competition among many countries, particularly North African countries, which are rich in resources and possess immense and attractive natural potential, These factors make them the focus of attention for many businessmen, investors, and project owners, Therefore, our study focuses on two of the most prominent countries in North Africa: Algeria and Egypt, Both nations strive to support their economic growth and achieve sustainable development, To attain these goals, it is essential to provide a suitable legal environment that aligns with the needs of foreign investors, offering them supportive incentives and privileges, Our research examines the latest Algerian Investment Law No. 18/22 and its related decrees, as well as the most recent amendment to the Egyptian Investment Law No. 141 of 2019 and its executive regulations, The aim is to evaluate the effectiveness of these legal texts in terms of administrative facilitation and the tax and customs incentives provided, This evaluation will help identify the incentive systems in place and assess whether they genuinely add value to the investment process based on the actual volume of existing investments.

الكلمات الرئيسية

الموضوعات الرئيسية


  • أولا / المصادر :

    • القانون. رقم 22/18 الصادر في 24 جويلية 2022، المتعلق بالاستثمار ، جريدة رسمية ، العدد 50 ، الصادرة في 28 جويلية 2022.
    • القانون. رقم 04/09 مؤرخ في 14 أوت 2004 يتعلق بالطاقات المتجددة في إطار التنمية المستدامة ، جريدة رسمية ، العدد52، الصادرة في 18 أوت 2004.
    • مرسوم تنفيذي .رقم 22/301 مؤرخ في 8سبتمبر 2022 ، يحدد قائمة المواقع التابعة للمناطق التي توليها الدولة أهمية خاصة في مجال الاستثمار ، جريدة رسمية ، العدد 60، الصادرة في 18/09/2022..
    • مرسوم تنفيذي .رقم 22/302 مؤرخ في 8/9/2022 يحدد معايير تأهيل الاستثمارات المهيكلة وكيفيات الاستفادة من مزايا الاستغلال وشبكات التقييم ، جريدة رسمية ، العدد 60، الصادرة في 18/09/2022.
    • القانون المصري .رقم 72لسنة 2017 المتعلق بإصدار قانون الاستثمار ، جريدة رسمية ، العدد 21 مكرر(ج) ، الصادرة في 31 مايو2017.
    • القانون المصري . رقم 141 لسنة 2019 المعدل لبعض أحكام قانون الاستثمار الصادر بالقانون.رقم72 لسنة 2017، جريدة رسمية ، العدد3 مكرر(د)، الصادرة في 31 يوليو 2019.
    • القانون المصري .رقم 160لسنة 2023 المعدل لبعض أحكام قانون الاستثمار الصادر بالقانون رقم72لسنة2017، جريدة رسمية ، العدد29 مكرر ، الصادرة في 25 يوليو2023
    • القانون المصري .رقم83لسنة 2002 المتعلق بإصدار قانون المناطق الاقتصادية ذات الطبيعة الخاصة ، جريدة رسمية ، العدد22 مكرر(أ)، الصادرة في 5 يونيو 2002..
    • القانون. المصري رقم27 لسنة 2015 المعدل للقانون .رقم 83 لسنة 2002 المتعلق بالمناطق الاقتصادية ذات الطبيعة الخاصة ، جريدة رسمية ، العدد25 مكرر(د) ، في 23 يونيو 2015..
    • مرسوم تنفيذي.رقم22/300 مؤرخ في 8/09/2022 يحدد قوائم النشاطات والسلع والخدمات غير القابلة للاستفادة من المزايا و كذا الحدود الدنيا من التمويل للاستفادة من ضمان التمويل ، جريدة رسمية ، العدد60، الصادرة في 18/09/
    • قرار رئيس مجلس الوزراء المصري .رقم 2310 لسنة 2017 بشأن إصدار اللائحة التنفيذية لقانون الاستثمار الصادر بالقانون .رقم 72 لسنة 2017، جريدة رسمية ، العدد43 مكرر أ، الصادرة في 28 أكتوبر 2017 ،
    • أمر. رقم 01/03 صادر في 20 أوت 2001 ، يتعلق بتطوير الاستثمار ، جريدة رسمية ، العدد47 ، الصادرة في 22 أوت 2001،
    • مرسوم تنفيذي .رقم 22/298 الصادر في 8 سبتمبر 2022 ، يحدد تنظيم الوكالة الجزائرية لترقية الاستثمار وسيرها، جريدة رسمية ، العدد 60 ، الصادرة بتاريخ 18 سبتمبر 2022.
    • قرار رئيس مجلس الوزراء المصري .رقم 2310 لسنة 2017 بشأن إصدار اللائحة التنفيذية لقانون الاستثمار الصادر بالقانون .رقم 72 لسنة 2017 ، جريدة رسمية ، العدد43 مكرر أ، الصادرة في 28 أكتوبر 2017.
    • مرسوم تنفيذي. رقم 22/296 الصادر في 4 سبتمبر 2022 ، يحدد تشكيلة اللجنة العليا الوطنية للطعون المتعلقة بالاستثمار و سيرها ، جريدة رسمية ، العدد 60 ، الصادرة بتاريخ 18 سبتمبر 2022.

    ثانيا / المراجع :

    • مراد إسماعيل ومصطفى رديف ، "الأهمية الاقتصادية لقطاع الخدمات على المستوى الدولي والمحلي" ، مجلة ميلاف للبحوث والدراسات ، المركز الجامعي عبد الحفيظ بو الصوف، ميلة الجزائر ، العدد الأول ، المجلد 4، جوان 2018.
    • موسى سعداوي و زروق صدوقي، " السياحة في الجزائر و دورها في التنمية الاقتصادية " ، مجلة الإدارة والتنمية للبحوث والدراسات ، جامعة سعد دحلب ، البليدة الجزائر ، المجلد 01، العدد02 ، ديسمبر 2012.
    • الكاهنة إرزيل ،" نظرة حول جديد قانون الاستثمار لسنة 2022" ، المجلة النقدية للقانون والعلوم السياسية ، جامعة مولود معمري ، تيزي وزو- الجزائر ، المجلد 17، العدد2، ديسمبر 2022.
    • أمينة مخلفي ، "النفط والطاقات البديلة المتجددة وغير المتجددة "، مجلة الباحث، جامعة قاصدي مرباح ، ورقلة-الجزائر ، المجلد 09، العدد9 ، جوان 2011.
    • محمد الأمين بلهوشات وأمينة بوتواتة، "أثر تكنولوجيات الإعلام والاتصالات على النمو الاقتصادي"، الملتقى الدولي السابع حول : نقل التكنولوجيا الصعيد الدولي ، كلية العلوم الاقتصادية والتجارية وعلوم التسيير ، جامعة خميس مليانة الجزائر،
    • محمد عشاشي ، " مناطق الظل بين الخطاب السياسي الداخلي والتزامات الجزائر الدولية" ، مجلة القانون الدستوري و المؤسسات السياسية ، كلية الحقوق والعلوم السياسية، جامعة مستغانم، مجلد 7، العدد 1، جوان 2023،
    • وردة حدوش وبسه سامي ،" ماهية مناطق الظل وقراءة في البرنامج الاستعجالي الخاص بمناطق الظل "، مجلة السياسة العالمية ، جامعة محمد بوقرة، بومرداس-الجزائر ، المجلد 5، العدد1، ماي 2021.
    • مراد ناصر، فعالية النظام الضريبي وإشكالية التهرب الضريبي ، أطروحة لنيل درجة الدكتوراه، معهد العلوم الاقتصادية ، الجزائر ، 2006.
    • امباركة لغنج ، الأنظمة التحفيزية كآلية لتشجيع الاستثمار على ضوء القانون22/18 المتعلق بالاستثمار ، مجلة الاجتهاد للدراسات القانونية و الاقتصادية ، المجلد 12، العدد3 ، جامعة تامنغست ، جوان 2023.

     

    References:

     

    almasadir :

    • alqanuni. raqm 22/18 alsaadir fi 24 juiliat 2022, almutaealiq bialaistithmar , jaridat rasmiat , aleadad 50 , alsaadirat fi 28 juiliat 2022.
    • alqanuni. raqm 04/09 muarikh fi 14 'uwt 2004 yataealaq bialtaaqat almutajadidat fi 'iitar altanmiat almustadamat , jaridat rasmiat , aleudadi52, alsaadirat fi 18 'uwt 2004.
    • marsum tanfidhiun .raqm 22/301 muarikh fi 8sibtambar 2022 , yuhadid qayimat almawaqie altaabieat lilmanatiq alati tuliha aldawlat 'ahamiyatan khasatan fi majal alaistithmar , jaridat rasmiat , aleadad 60, alsaadirat fi 18/09/2022..
    • marsum tanfidhiun .raqm 22/302 muarikh fi 8/9/2022 yuhadid maeayir tahil aliastithmarat almuhaykilat wakayfiat aliastifadat min mazaya aliastighlal washabakat altaqyim , jaridat rasmiat , aleadad 60, alsaadirat fi 18/09/2022.
    • alqanun almisrii .raqm 72lsanat 2017 almutaealiq bi'iisdar qanun alaistithmar , jaridat rasmiat , aleadad 21 mukarari(j) , alsaadirat fi 31 mayu2017.
    • alqanun almisrii . raqm 141 lisanat 2019 almueadal libaed 'ahkam qanun alaistithmar alsaadir bialqanun.ruqama72 lisanat 2017, jaridat rasmiat , aleadadu3 mukarr(d), alsaadirat fi 31 yuliu 2019.
    • alqanun almisrii .raqm 160lsanat 2023 almueadal libaed 'ahkam qanun alaistithmar alsaadir bialqanun raqama72lsanat2017, jaridat rasmiat , aleudadu29 mukarir , alsaadirat fi 25 yulyu2023
    • alqanun almisrii .raqam83lsanat 2002 almutaealiq bi'iisdar qanun almanatiq alaiqtisadiat dhat altabieat alkhasat , jaridat rasmiat , aleadadu22 mukarari(a), alsaadirat fi 5 yuniu 2002..
    • alqanuni. almisrii raqmu27 lisanat 2015 almueadal lilqanun .raqm 83 lisanat 2002 almutaealiq bialmanatiq alaiqtisadiat dhat altabieat alkhasat , jaridat rasmiat , aleadadu25 mukarr(d) , fi 23 yuniu 2015..
    • marsum tanfidhi.raqama22/300 muarakh fi 8/09/2022 yuhadid qawayim alnashatat walsilae walkhidamat ghayr alqabilat liliastifadat min almazaya w kadha alhudud aldunya min altamwil liliaistifadat min daman altamwil , jaridat rasmiat , aleadadi60, alsaadirat fi 18/09/2022.
    • qarar rayiys majlis alwuzara' almisrii .raqm 2310 lisanat 2017 bishan 'iisdar allaayihat altanfidhiat liqanun alaistithmar alsaadir bialqanun .raqm 72 lisanat 2017, jaridat rasmiat , aleudadu43 mukarir 'a, alsaadirat fi 28 'uktubar 2017 ,
    • 'amra. raqm 01/03 sadir fi 20 'uwt 2001 , yataealaq bitatwir alaistithmar , jaridat rasmiat , aleudadu47 , alsaadirat fi 22 'uwt 2001,
    • marsum tanfidhiun .raqm 22/298 alsaadir fi 8 sibtambar 2022 , yuhadid tanzim alwakalat aljazayiriat litarqiat alaistithmar wasiriha, jaridat rasmiat , aleadad 60 , alsaadirat bitarikh 18 sibtambar 2022.
    • qarar rayiys majlis alwuzara' almisrii .raqm 2310 lisanat 2017 bishan 'iisdar allaayihat altanfidhiat liqanun alaistithmar alsaadir bialqanun .raqm 72 lisanat 2017 , jaridat rasmiat , aleudadu43 mukarir 'a, alsaadirat fi 28 'uktubar 2017.
    • marsum tanfidhi. raqm 22/296 alsaadir fi 4 sibtambar 2022 , yuhadid tashkilat allajnat aleulya alwataniat liltueun almutaealiqat bialaistithmar w sayruha , jaridat rasmiat , aleadad 60 , alsaadirat bitarikh 18 sibtambar 2022.

    almarajie :

    • murad 'iismaeil wamustafaa radif , "al'ahamiyat alaiqtisadiat liqitae alkhadamat ealaa almustawaa alduwalii walmahaliy" , majalat milaf lilbuhuth waldirasat , almarkaz aljamieiu eabd alhafiz bu alsuwf, milt - aljazayir , aleadad al'awal , almujalad 4, jwan 2018.
    • musaa saedawi w zuruq saduqi, " alsiyahat fi aljazayir w dawruha fi altanmiat alaiqtisadia " , majalat al'iidarat waltanmiat lilbuhuth waldirasat , jamieat saed dahlab , albalidat - aljazayir , almujalad 01, aleudadu02 , disambir 2012.
    • alkahinat 'iirzil ," nazrat hawl jadid qanun alaistithmar lisanat 2022" , almajalat alnaqdiat lilqanun waleulum alsiyasiat , jamieat mawlud maemari , tizi wazaw- aljazayir , almujalad 17, aleudadu2, disambir 2022.
    • 'aminat makhlafi , "alnaft waltaaqat albadilat almutajadidat waghayr almutajadida ", majalat albahithi, jamieat qasidiun mirbah , waruqlatu-aljazayir , almujalad 09, aleadadi9 , juan 2011.
    • muhamad al'amin balhushat wa'aminat butwatat, "'athar tiknulujiaat al'iielam walaitisalat ealaa alnumui alaiqtisadii", almultaqaa alduwalii alsaabie hawl : naql altiknulujia alsaeid alduwalii , kuliyat aleulum alaiqtisadiat waltijariat waeulum altasyir , jamieat khamis milyanat -aljazayar, 2019.
    • muhamad eashashi , " manatiq alzili bayn alkhitab alsiyasii aldaakhilii wailtizamat aljazayir alduwaliati" , majalat alqanun aldusturii w almuasasat alsiyasiat , kuliyat alhuquq waleulum alsiyasiati, jamieat mustaghanima, mujalad 7, aleadad 1, jwan 2023,
    • wrdat huduwsh wabasah sami ," mahiat manatiq alzili waqira'at fi albarnamaj alaistiejalii alkhasi bimanatiq alzili ", majalat alsiyasat alealamiat , jamieat muhamad buqrata, bumirdas-aljazayir , almujalad 5, aleudadu1, may 2021.
    • murad nasir, faeaaliat alnizam aldaribii wa'iishkaliat altaharub aldaribii , 'utruhat linayl darajat aldukturah, maehad aleulum alaiqtisadiat , aljazayir , 2006.
    • ambarakat lighinj , al'anzimat altahfiziat kaliat litashjie alaistithmar ealaa daw' alqanuni22/18 almutaealiq bialaistithmar , majalat alaijtihad lildirasat alqanuniat w alaiqtisadiat , almujalad 12, aleadadu3 , jamieat tamnghast , jwan 2023.